Hayat bazen karmaşık ve zorlayıcı olabilir. Her gün karşılaştığımız zorluklar, stres, belirsizlik ve kişisel mücadeleler, duygusal dengeyi sarsabilir. Zaman zaman, insanlar yoğun bir üzüntü, endişe veya karamsarlık hissedebilirler. Bu duygular, normal yaşamın bir parçası olsa da, bazen bu duyguların yoğunluğu ve sürekliliği kişinin işlevselliğini etkileyebilir.
Özellikle duygu durum bozuklukları olan bireyler için, bu duyguların yönetimi daha da zor olabilir. Duygu durum bozukluğu yaşayan kişiler, günlük yaşam aktivitelerinde zorluklarla karşılaşabilir, ilişkilerinde sorunlar yaşayabilir ve genel yaşam kaliteleri azalabilir. Bu nedenle, duygusal sağlık ve refahın önemi, bireylerin kendilerine ve başkalarına nasıl yardım edebileceklerini anlamaları açısından büyük önem taşır.
Çocuk ve ergenlerde duygudurum bozuklukları aşağıdaki ruhsal bozukluklarda görülebilir:
1.Depresyon: Depresyon, yoğun hüzün, umutsuzluk, ilgisizlik ve enerji kaybı gibi semptomlarla karakterize edilir. Çocuk ve ergenlerde depresyon, okul başarısında düşüş, sosyal çekilme, uyku ve iştah değişiklikleri gibi belirtilerle ortaya çıkabilir.
2.Bipolar bozukluk: Bipolar bozukluk, çocuklar ve ergenler dahil olmak üzere her yaştan insanı etkileyebilen bir zihinsel sağlık sorunudur. Bu durum, belirgin ruh hali değişiklikleriyle karakterizedir ve mani veya hipomani (aşırı yüksek enerji seviyeleri, hiperaktivite, düşünce hızının artması, uykuda azalma, özgüvende artış, fevri davranışlarda bulunma (örn. izinsiz eşya alma, uyuşturucu kullanımı, evden kaçma, uygunsuz cinsel deneyimler yaşama) dönemleriyle depresyon (çok düşük enerji seviyeleri, umutsuzluk, halsizlik, intihar düşünceleri) dönemlerini içerir. Bipolar bozukluğu olan çocuklar ve ergenler, duygusal iniş çıkışları sık sık yaşayabilir ve bu durum, okul başarısını, sosyal ilişkileri ve genel yaşam kalitesini etkileyebilir.
2. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB): DEHB, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik gibi semptomlarla karakterizedir. DEHB tanısı olan çocukların yaklaşık olarak yarısında duygularını kontrol etmekte zorluk bulunmaktadır. Bu çocuklar, istedikleri olmadıkları zaman kolayca hayal kırıklığına uğrarlar. Bu durumda öfke patlamaları yaşayabilirler. Ayrıca genellikle duyguları uçlarda yaşama eğiliminde olabilirler.
3. Yıkıcı Duygu Durumunu Düzenleme Bozuklukları: Bu tanı, gün içinde genelde dokunsanız patlayacak kadar sinirli kızgın olma ile birlikte haftada en az üç kez öfke patlaması yaşama ile karakterizedir. Bu durum çocuklarda, ilerleyen durumlarda kaygı bozukluğu veya depresyonun ortaya çıkmasına sebep olabilir.
Duygudurum Bozukluklarının Nedenleri
Duygudurum bozukluklarının nedenleri genellikle birçok farklı şeyin bir araya gelmesinden kaynaklanır. Bir kere, ailede bu tür sorunları yaşamış birinin olması, çocuklarda ve gençlerde benzer sorunların ortaya çıkma riskini artırır. Yani, ailede depresyon, anksiyete gibi rahatsızlıklar varsa, çocuklar da bu tür duygusal zorluklarla karşılaşabilirler. Ayrıca, yaşamda kötü olaylar yaşamak da duygudurum bozukluklarına yol açabilir. Örneğin, aile içi sorunlar, okulda zorbalık veya arkadaşlar arasındaki çatışmalar gibi stresli durumlar, duygusal dengesizliklere neden olabilir. Bunun yanı sıra, beyindeki kimyasal dengesizlikler de duygudurum bozukluklarını tetikleyebilir. Beyindeki bazı kimyasalların dengesinin bozulması, duygusal dalgalanmalara ve zihinsel sağlık sorunlarına yol açabilir. Tüm bu faktörler bir araya gelince, bir kişinin duygudurum bozukluğu geliştirme riski artar. Ancak unutmayın, herkesin yaşadığı zorluklar farklıdır ve bu tür duygusal sorunlar yaşayan kişilere destek ve anlayış göstermek çok önemlidir.
Duygudurum bozuklukları tedavi yöntemleri:
Çocuklar ve ergenlerde duygu durum bozukluklarının tedavisi, genellikle bireye özgü olarak belirlenir.
1. Psikoterapi (Konuşma Terapisi): Çocuklar ve ergenler için terapi, duygusal zorlukları anlamalarına, duygusal becerilerini geliştirmelerine ve stresle başa çıkmalarına yardımcı olabilir. Bireysel terapi, aile terapisi veya grup terapisi gibi çeşitli terapi biçimleri kullanılabilir.
2. İlaç Tedavisi: Bazı durumlarda, ilaçlar semptomların kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Antidepresanlar, antipsikotikler veya duygudurum düzenleyiciler gibi ilaçlar, çocuk ve ergenlerde duyg durum bozukluklarının tedavisinde kullanılabilir. Ancak, ilaç tedavisi daima bir uzmanın gözetiminde ve değerlendirmesiyle başlanmalıdır.
3. Aile Katılımı: Aile üyeleri, çocuğun veya ergenin tedavisine aktif olarak katılmalı ve destek olmalıdır. Aile terapisi, aile içi iletişimi geliştirmeye, sorunları ele almaya ve destek ağı oluşturmaya yardımcı olabilir.
4. Düzenli Egzersiz ve Sağlıklı Yaşam Tarzı: Düzenli fiziksel aktivite, sağlıklı beslenme ve düzenli uyku, duygu durumunun yönetilmesine yardımcı olabilir. Çocuklar ve ergenlerin sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları geliştirmesi teşvik edilmelidir.
Tedavi, her birey için farklı olabilir ve etkili bir tedavi planı oluşturulması için bir ruh sağlığı uzmanı ile yakın işbirliği yapılmalıdır. Ayrıca, duygusal destek ve anlayışın sağlanması da tedavi sürecinde önemlidir.